تزریق ژل به زانو
از ژل هیالورونیک اسید برای درمان آرتروز زانو و بهبود عملکرد مفصل زانو استفاده میشود. این روش درمانی با تاثیرات درمانی بسیار بالایی همراه است.
بسیاری از مردم به ویژه افراد با سن بالای 40 سال از دردهای مزمن زانو شکایت دارند. دلایل متعددی برای بروز این دردها وجود دارد که رایج ترین آن ها آرتروز زانو می باشد. اکثر دردهایی که به دلیل آرتروز زانو به وجود آمده اند با تزریق ژل به زانو قابل درمان و تسکین می باشند.
آرتروز زانو چیست؟
آرتروز زانو یک بیماری تخریبی در مفصل است و از شایعترین دلایل ایجاد درد در افراد بالای چهل سال است که میزان ابتلا در خانم‌ها بیشتر از آقایان است. از علائم آرتروز زانو می‌توان خشکی مفصل و ضعف عضلات اطراف ناحیه مفصل را نام برد.
از این بیماری به نام‌های استئوآرتریت و استئوآرتروز نیز یاد می‌کنند. تخریب پیشرونده مفصل در جامعه ما به نام آرتروز معروف است. با توجه به اینکه بیماری با افزایش سن پیشرفت می‌کند به آرتریت پیری نیز معروف است. علاوه برسن، علل ژنتیکی، نوع شغل و حرفه، چاقی، عوامل هورمونی و نژاد نیز میتواند در بروزاین بیماری دخیل باشند.
علائم و نشانه های آرتروز زانو
مهمترین مشخصه آرتروز، تخریب تدریجی غضروف مفصلی است. قسمت دو انتهای هر استخوان، از غضروف که بافتی است انعطاف‌پذیر ساخته شده‌است. با شروع بیماری آرتروز زانو، غضروف انتهای تحتانی استخوان فمور (ران) و غضروف قسمت فوقانی استخوان درشت‌نی به تدریج دچار تغییرات تخریبی (دژنراتیو) میگردد. به همین ترتیب درگیری و آسیب غضروف کشکک به آرتروز این ناحیه منجر میشود؛ بنابراین آرتروز مفصل زانو در دو ناحیه تیبیوفمورال (مفصلی که بین استخوان ران و ساق ایجاد میشود) و مفصل کشککی-رانی میتواند ایجاد شود.
علت اصلی تخریب غضروف در بیماری آرتروز، عدم وجود عروق خونی جهت تغذیه این ناحیه می‌باشد و ازطرفی غضروف مفصلی فاقد عصب است و به هنگام آسیب دردی حس نمی‌شود که همین مسئله زمینه تخریب بیشتر را فراهم می‌کند. البته تغذیه غضروف از طریق غشاء سینوویوم و حرکات مفصل انجام میشود.
به طور کلی علائم زیر میتواند نشانه هایی برای شروع بیماری آرتروز زانو باشند:
درد که با پیشرفت بیماری ایجاد میشود
✔ تغییر وضعیت عناصرمفصلی همانند التهاب تاندون‌ها و بورس‌ها، ضخیم شدن غشاء سینوویال و درگیرشدن استخوان‌های زیرغضروف که از عوامل مهم ایجاد درد مفصل زانو می‌باشند
✔ خشکی مفصلی
✔ کاهش دامنه حرکتی مفصل که در مراحل پیشرفته بیماری ایجاد میشود
✔ ضعف و آتروفی عضلات اطراف مفصل که در موارد کاهش دامنه حرکتی به وجود می‌آید
✔ گاهی وجود کریپتاسیون در حرکات مفصل
✔ گاهی تجمع مایع در مفصل(Joint Efusion) دیده میشود. وجود افیوژن در مفصل، مگر پس از فعالیت زیاد بعید است.
✔ دگرریختی یا تغییرشکل در مفصل که درارتباط با آرتروز زانو بیشتر به صورت پای پرانتزی (Genu Varum) است.
✔ احتمال ایجاد کیست در ناحیه پشت مفصل که به کیست بیکر(Baker Cyst) معروف است.
تشخیص آرتروز زانو
تزریق ژل هیالورونیک اسید به کسب موارد زیر کمک خواهد کرد:
به سطوح استخوان‌ها که توسط غضروف پوشانده شده است کمک می‌کند به راحتی روی هم بلغزند به این ترتیب از میزان اصطکاک مفصل کاسته شود.
یک لایه بالشتکی را برای محافظت از مفاصل در هنگام انجام فعالیت جسمانی به وجود می‌آورد.
معمولاً مفاصلی که دچار استوار تولید می‌‌شوند میزان غلظت هیالورونیک اسید در آنها کمتر از مفاصل سالم است و این مفاصل بیشتر در معرض اصطکاک و فشار قرار خواهند گرفت. مخالفان این روش عقیده دارند که تزریق ژل و خاصی که دارد باعث میشود فرایند تحلیل رفتگی مفصل تسریع شود و شدت مشکلات بیمار بیشتر گردد.
هدف از درمان آرتروز با تزریق ژل هیالورونیک اسید به شرح زیر می‌باشد:
❕ کاهش درد
❕بهبود دامنه حرکات بدن و افزایش میزان لغزندگی مفصل و کاهش اصطکاک و التهاب آن
❕پیشرفت آهسته استئوآرتریت
تزریق هیالورونیک اسید معمولاً در کلینیک درد و توسط فوق تخصص درد انجام میشود و بر اساس برند مورد استفاده شما به یک و یا چند مرحله تزریق ژل نیاز خواهید داشت. در صورتی که بیش از یک بار تزریق ژل نیاز داشته باشید معمولا حدود یک هفته بین جلسات درمان فاصله زمانی وجود خواهد داشت.
پس از تزریق ژل هیالورونیک اسید چه باید کرد؟
پزشک از شما می‌خواهد ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از تزریق ژل به استراحت بپردازید. استراحت کردن پس از تزریق ژل باعث میشود که از میزان درد زانوی شما کاسته شود و ریسک خارج شدن ژل از درون مفصل کاهش پیدا کند. در دوران استراحت کردن شما می‌توانید به انجام فعالیت‌های ورزشی سبک از قبیل پیاده روی بپردازید. از دویدن، برداشتن اجسام سنگین و سایر فعالیت‌های ورزشی سنگین در این دوران باید اجتناب گردد. آثار تسکین دهندگی حاصل از تزریق ژل هیالورونیک اسید حدود ۴ هفته پس از تزریق ژل خود را نشان می‌دهد.
