ارتباط بی حسی پا و دیسک کمر
ستون فقرات از مجموعه استخوان‌هایی تشکیل شده است. فاصله بین این استخوان‌ها را فضایی به نام دیسک پر کرده است. وضیفه این دیسک‌های نرم جلوگیری از برخورد و ضربه این استخوان‌ها به هم است. زمانی که دیسک تحت فشار باشد فضای نرم داخلی آن میتواند از دیواره خارجی بیرون بزند. این حالت را فتق دیسک و یا بیرون‌زدگی دیسک می‌نامیم. در اصطلاح عامیانه نیز به این وضعیت و دردهای ناشی از آن دیسک کمر گفته می‌شود. در این مقاله قصد داریم به مهمترین علامت دیسک کمر یعنی بی حسی پاها بپردازیم.
علائم دیسک کمر
علائم دیسک کمر در افرات میتواند متفاوت باشد. بیرون زدگی در برخی افراد اگر شدید نباشد میتواند علاکت خاصی را نداشته باشد. اما در اکثر افراد با درد شدید کمر شروع می‌شود. معمولا در این افراد درد کمر با بی‌حسی بازوها و پاها همراه است. اما چه ارتباطی بین دیسک کمر و بی‌حسی پاها وجود دارد؟ با ما همراه باشید…
فتق دیسک کمر و بی حسی پا
هنگامی که فتق دیسک ایجاد می گردد، قطعه ای از هسته، از طریق بخش annulus به داخل کانال نخاع رانده می شود. فتق دیسک، معمولاً به دلیل شرایط فرسایشی، ناشی از سایش نرمال یا آسیب زای دیسک، ایجاد می گردد. فتق ممکن است برآمده باشد، یا گاهی اوقات آن را دیسک لغزنده می نامند، که باعث فشار بر اعصاب نخاعی و ایجاد دردی ناتوان کننده می شود. فتق دیسک، عموما در ناحیه کمر، جایی که فشار روی ستون فقرات بیشتر است، رخ می دهد.
ممکن است مشکل دیسک کمر و بی حسی پا ها با به هم مربوط باشند. هنگامی فتق که در ستون فقرات کمری وجود داشته باشد، می تواند باعث کمردرد همراه با بی حسی یا گزگز یک یا هر دو پا گردد. وجود فتق در قسمت های بالاتر ستون فقرات مانند گردن، می توانند منجر به ایجاد درد پشت، گردن و شانه، بی حسی بازو و ضعف شود که ممکن است به دست ها کشیده گردد. کمر درد و سوزن سوزن شدن دست ها، می تواند در انجام کارهای روزمره به شدت اختلال ایجاد کند.
بسته به محل قرارگیری دیسک، درد ممکن است به اندازه ای باشد که برای مدت طولانی نتوانید از تخت خارج شوید. اقدامات ساده ای مانند سرفه یا عطسه غیرمنتظره، می توانند درد پشت را به حالت اسپاسم سوق دهد یا گرفتگی ایجاد نماید.
دیسک برآمده و بی حسی بازوها
وجود دیسک برآمده در گردن یا ستون فقرات گردنی، باعث ایجاد درد در قسمت فوقانی کمر و بی حسی بازو، همراه با گزگز در بازوها می شود. ممکن است دریابید که هرگونه حرکت دادن گردن، باعث ایجاد درد شدید در بازو و دست، و یا گرفتگی یا اسپاسم گردن و شانه ها می گردد.
برآمدگی دیسک پیش از ایجاد فتق، با فیزیوتراپی، که فشار را در ناحیه کاهش می دهد، کاملاً قابل درمان است. اگر دیسک برآمده به فتق تبدیل شود، باید از یک متخصص نخاعی کمک بگیرید.
انواع علائم فتق دیسک متناسب با تعیین محل درگیری عصب
همانطور که گفتیم دیسک کمر و بی حسی پا می توانند با هم اتفاق بیفتند. این مسئله دور از ذهن نیست زیرا علائم فتق دیسک، بسته به موقعیت عصب می تواند متفاوت باشد؛ زیرا مسیرهای عصبی در هر سطح از ستون فقرات متفاوتند. در زیر علائم مختلف دیسک کم را به تفکیک ناحیه درگیری ستون فقرات شرح داده ایم.
درگیری ناحیه L3 یا L4
درگیری ناحیه L3 یا L4 در فتق دیسک، ممکن است منجر به بروز رفلکس غیرطبیعی در ناحیه زیر زانو، حین انجام تست رفلکسی چکش گردد. به این امر، بازتاب کشکک گفته می شود. معمولاً درد ناشی از گرفتگی L3 یا L4، به عضله چهار سر در جلوی ران منتقل می گردد. و با درد سیاتیک، که از پشت ساق پا عبور می کند، متفاوت است.
درگیری عصب L5
درگیری عصب L5 (در سطح L4-L5) در فتق دیسک، می تواند علائمی مانند ضعف در امتداد انگشت شست و مچ پا ایجاد کند که منجر به مشکل در حرکت پاشنه و سرپنجه پا، در هنگام راه رفتن می شود. این ضعف، افتادگی پا نام دارد. بی حسی و درد ممکن است در بالای پا احساس شود و همچنین به باسن امتداد یابد.
درگیری عصب S1
درگیری عصب S1 (در سطح L5-S1) در فتق دیسک، ممکن است باعث از دست دادن رفلکس مچ پا و / یا ضعف گردد که ایستادن روی انگشتان یا سینه پا را برای بیماران دشوار می کند. بی حسی و / یا درد می تواند در امتداد قسمت خارجی ساق تا کف یا خارج پا و انگشتان رخ دهد.
علائم منتسب به فتق دیسک کمر، ممکن است دلایل دیگری داشته باشد. برای تعیین منبع درد و سایر علائم، معمولاً یک معاینه کامل بدنی، ارزیابی پزشکی و در بعضی موارد آزمایش های تصویربرداری تشخیصی لازم است.
ارتباط دیسک کمر با بی حسی پاها
فتق دیسک می تواند در پاها ایجاد بی حسی کند. اگر احساس سنگینی یا سوزن سوزن شدن دارید، ممکن است دچار درد سیاتیکی یا فتق دیسک باشید. این احساس می تواند مانع حرکت طبیعی شما گردد. در این صورت حتما به پزشک مراجعه نمایید تا مشکلتان را بررسی کند.
تشخیص فتق دیسک کمری (بررسی عصب شناسی)
برای تعیین وجود مشکل عصبی، پزشک به دنبال علائم از دست دادن احساس، مانند بی حسی و ضعف در پا می گردد. پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که به طور طبیعی و روی نوک انگشتان راه برود تا وضعیتی به نام افتادگی پا را بررسی نماید، در این حالت عضلات مورد استفاده برای خم شدن مچ و انگشتان پا ضعیف می شوند. قدرت عضلات و رفلکس ها، در نقاط دیگر بدن نیز احتمالاً بررسی می گردد. رفلکس ها ممکن است کندتر از حد نرمال بوده و یا اصلا وجود نداشته باشند.